De Saarbahn in universiteitsstad Saarbrücken (177.201 inwoners) is HET praktijkvoorbeeld van een grensoverschrijdende tram, waaruit het concept van de Keizerlijn is ontstaan. Op zondag 27 september 2015 reisde VIEV met een select gezelschap af naar Saarbrücken om zelf eens met deze succesvolle tramverbinding naar Sarreguemines, Frankrijk (21.604 inwoners) te reizen.
De tramtreinen die op dit traject rijden, rijden binnen de bebouwde kom als een tram (waar het onder trambeveiligingssysteem BOStrab opereert) en als een trein buiten de bebouwde kom. Vanaf Saarbrücken Hauptbahnhof vertrekken we richting Frankrijk (16,1 kilometer, vergelijkbaar met afstand Nijmegen – Kranenburg).
De tramtrein trekt vlot op en stopt op alle tussengelegen haltes. Bij station Brebach draait de tramtrein het hoofdspoor op dat tot aan de grens dubbelsporig is. Hier haalt de tramtrein haar maximale snelheid van 80 kilometer per uur. De laatste anderhalve kilometer op Frans grondgebied is enkelsporig en na een rit van een klein half uur komen we te Sarreguemines aan. Hier kijken we even kort rond en besluiten de eerste tramtrein weer terug te nemen.
Was de heenweg vooral bedoeld om het tracé goed te verkennen, nu onderwerpen we het interieur van de tramtrein aan een grondige inspectie. De uiteinden van de tramtrein zijn ingericht zoals wij dat van trams kennen, namelijk met relatief veel staanplaatsen. De wagon in het midden kent een typische treinindeling met alleen maar zitplaatsen. Alle stickers zijn tweetalig (Duits/Frans) en ook de automatische oproep per halte is duidelijk: “Ausstieg Rechts / Sortie à droit”. De tramtreinen ogen zeer open door de grote ramen en men kan door de hele tramtrein heenkijken, aangezien tussenschotten ontbreken. Dit zorgt voor een verhoogd gevoel van sociale veiligheid.
We besluiten de S1 helemaal af te reizen naar het noorden, tot aan Lebach. De ontwikkeling van dit gedeelte van de lijn is een perfect voorbeeld van een incrementele aanpak. Door de jaren heen is de lijn vanaf Saarbrücken Hauptbahnhof steeds verder verlengd naar het noorden en de laatste 10,4 kilometer naar Lebach zijn exact één jaar geleden geopend (5 oktober 2014). Wij kijken over de schouder van de trambestuurder/machinist heen en zien hoe grondig en degelijk het traject is aangepakt. De spoorlijn is perfect in de reeds bestaande infrastructuur en omgeving ingepast. Te Lebach aangekomen horen wij dat de werkelijke reizigersaantallen zo’n 20% hoger liggen dan initieel verwacht. De lijn is inmiddels 44 kilometer lang en naar verdere uitbreiding wordt momenteel een studie gedaan.
Op de terugweg constateren wij dat de blueprint van de Keizerlijn in de praktijk goed werkt en wij in gesprekken met politici van Nijmegen, Groesbeek en Kranenburg zullen benadrukken om een keer zelf in Saarbrücken te kijken hoe een tramtrein in het echt opereert. Als men dan nog niet overtuigd is…
